Hout maakt een comeback als constructiemateriaal. En dan niet alleen voor woonhuizen, maar zelfs voor veel hogere gebouwen. Hout is namelijk milieuvriendelijker dan staal en beton, je kunt er snel mee werken en bijna iedereen vindt het mooi. Ook in ons land verrijst daarom nu een ‘plyscraper’ met 21 verdiepingen. Staan we aan de vooravond van een houtrevolutie?

Onze steden blijven groeien, terwijl de bouwruimte vaak beperkt is. De conclusie luidt dan al snel: de hoogte in. Maar woontorens bouwen betekent extra vervuiling, want de productie van het staal en het beton dat ervoor nodig is, levert  een enorme CO2-uitstoot op. Er zou eigenlijk een bouwmateriaal moeten zijn dat het milieu niet belast en onbeperkt leverbaar is. Welnu, dat materiaal bestaat, en we gebruiken het al tienduizenden jaren: hout.

Hout is een wonderbaarlijk product. Het is sterk, duurzaam en eenvoudig te verwerken. Bomen groeien zonder extra kosten en zijn met goede bosbouw onbeperkt leverbaar. Afhankelijk van de houtsoort kunnen ze per kilo hout 2 kilo CO2 binden. Opname in plaats van uitstoot dus. En wie hout voor de bouw van huizen gebruikt, is niet alleen klimaatbewust bezig, maar ook veel sneller klaar. Lichte prefab-houtconstructies zijn goedkoper naar de bouwplaats te vervoeren, waar ze ‘droog’ in elkaar worden gezet. Dat scheelt tijd. Anderzijds is bouwen met hout wel duurder dan met staal en beton. Maar kijk je naar de lange termijn, dan is een houten woonwijk van vijftig jaar oud een stuk goedkoper af te breken of te renoveren dan eentje van beton.

Toch zijn Nederlandse projectontwikkelaars om een aantal redenen nog steeds huiverig om serieus de hoogte in te gaan met hout. De bouwwereld is namelijk conservatief, innovatie kost geld en de marges zijn bij de bouw van  woningen al zo krap. Daarbij hebben de grote bouwbedrijven allemaal hun eigen betonfabrieken die moeten blijven draaien. En hout zit met een imagoprobleem: het is brandgevaarlijk.

Maar de belangrijkste reden is van technische aard: de krachten die op hoogbouw worden uitgeoefend, zijn te groot voor hout. Althans, hout in de vorm van gezaagde, massief houten balken. In een verlijmde vorm kan hout daarentegen wel degelijk in dragende constructies voor hoogbouw worden gebruikt. En dat ontdekken steeds meer architecten.

Dit is het begin van het artikel ‘Op weg naar een houten eeuw’ te vinden in KIJK 12/2019. Deze editie ligt in de winkel vanaf 21 november tot en met 18 december.

Meer informatie:

• The Guardian: Plyscraper city: Tokyo to build 350m tower made of wood
• BBC News: ‘Plyscrapers’: The rise of the wooden skyscraper
• HAUT Amsterdam

Tekst: Mark van den Tempel

Openingsbeeld: TEAM V ARCHITECTUUR/ZWARTLICHT

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!