Kikkers van de soort Gastrotheca guentheri zijn op een wel heel aparte manier geëvolueerd: eerst verloren ze hun ondertanden, later ontwikkelden ze die terug.
Deze buidelkikker vormt daarmee een uitzondering op de zogenoemde wet van Dollo. Deze wet, die eind negentiende eeuw werd opgesteld door de Belgische paleontoloog Louis Dollo, stelt dat evolutie een onomkeerbaar proces is. Eenmaal verdwenen eigenschappen keren niet meer terug. Maar de wet is altijd aanleiding tot discussie geweest onder biologen. En nu heeft onderzoeker John Wiens van de Stony Brook University (New York) sterke aanwijzingen gevonden dat er inderdaad uitzonderingen op deze regel zijn.
Wat Wiens en collega’s ontdekten, is dat de tanden van de onderkaak van G. guentheri opnieuw ontwikkeld zijn in de afgelopen 20 miljoen jaar, nadat ze meer dan 200 miljoen jaar lang tandeloos waren. Wiens gebruikte data van fossielen en DNA samen met een nieuwe statistische methode om deze ‘re-evolutie’ te bevestigen. De studie is gepubliceerd in Evolution.
Er waren al eerder voorbeelden bekend van dieren die aan ‘re-evolueren’ deden. Zo zouden wandelende takken gedurende hun evolutie tot vier maal toe de eigenschap hebben ontwikkeld tot vliegen, om die vervolgens weer te verliezen. Ook waren er bepaalde slakken die hun huisje verloren en het vervolgens terug ontwikkelden. Maar volgens sommige wetenschappers waren de methodes die bij deze onderzoeken werden gebruikt twijfelachtig.
De vraag is nu: hoe konden de kikkers na miljoenen tandeloze jaren opeens weer ondertanden ontwikkelen? Het mechanisme voor het verkrijgen van de tanden moet nog altijd aanwezig zijn geweest in het diertje, suggereert Wiens. Dit zou ook van toepassing kunnen zijn op andere dieren die aan ‘re-evolutie’ doen. Zien we in de toekomst dus mogelijk weer vliegende wandelde takken?