Vorig jaar ontdekte de NASA een hemellichaam dat een wel heel vreemde transformatie onderging. Deze verandering is nu verklaard. Bekijk het filmpje!

De NASA heeft met de Fermi Gamma-ray-ruimtetelescoop een neutronenster – een hemellichaam dat enorm snel om zijn as draait en op het punt staat te imploderen – ontdekt die een bijzondere transformatie onderging. De radiostralen die de ster als een soort vuurtoren uitstraalt verdwenen, terwijl hij vijf keer meer gammastraling uitzond. Door verdere observaties hebben wetenschappers deze transformatie nu weten te verklaren.

Gasstroom

De neutronenster, J1023 genoemd, is onderdeel van een dubbelster: twee sterren die om een gemeenschappelijk middelpunt heen draaien. Wanneer deze hemellichamen heel dicht bij elkaar komen, kan een gas van de andere ster naar de neutronenster stromen. Dit hemellichaam kan op zijn beurt imploderen. Doordat J1023 zo snel draaide en een enorme hoeveelheid radiostraling uitzond, hield hij deze gasstroom op afstand.

Maar de gasstroom was zo sterk dat hij een roterende schijf heeft ontwikkeld. Gas binnen deze schijf werd samengedrukt en verhit, waardoor het röntgenstraling uitzond. Door de rotatie kwam de schijf steeds dichter bij de neutronenster. Hij kon er uiteindelijk voor zorgen dat de neutronenster geen radiostraling meer uit kon zenden en daardoor de gasstroom niet meer op afstand kon houden. Dit kan ertoe leiden dat de pulsar wordt ‘uitgezet’.

“We weten niet zeker of de neutronenster is uitgezet of dat we hem gewoon niet meer kunnen zien door de gaswaas die eromheen hangt”, vertelt Anne Archibald, onderzoeker bij het Nederlandse Instituut voor Radio Astronomie (ASTRON). “Maar we houden het goed in de gaten met de Arecibo-radiotelescoop.” De onderzoekers hopen hiermee meer inzicht in het ontstaan en evolutie van neutronensterren te krijgen.

Bronnen: The Astrophysical Journal, NASA

Tekst: Naomi Jansen

Beeld: NASA Goddard Space Flight Center