Structuren van 3,7 miljard jaar oud zouden volgens wetenschappers het oudste teken van leven zijn dat ooit is gevonden. 

Het is lastig om je voor te stellen dat er miljarden jaren geleden al leven op onze aardkloot rond krioelde. Toch weten we dankzij fossielen dat dit wel het geval was. En nu claimen Australische en Britse onderzoekers dat ze aan de hand van fossielen het oudste teken van leven hebben gevonden.

Stromatolieten

Het gaat om structuren in 3,7 miljard jaar oude stukken gesteente in Groenland. Kleine bobbeltjes, ongeveer één tot vier centimeter groot, die volgens de wetenschappers wel heel veel gelijkenis vertonen met stromatolieten. Dit zijn kalkhoudende gesteentes die in doorsnee een beetje op bloemkooltjes lijken, vertelt geoloog Jan Wijbrans – niet betrokken bij de studie. En die kalkhoudende stoffen zijn afgezet door bacteriën.

De textuur van de andere rotsen in de omgeving laat zien dat de gesteentes zijn afgezet in ondiep water. Door het smeltende sneeuw in de Isua Greenstone belt in Groenland, kwamen de vermeende stromatolieten nu – letterlijk en figuurlijk – boven water.

Als het daadwerkelijk om stromatolieten gaat, zijn ze 220 miljoen jaar ouder dan de oudst erkende stromatolieten die eerder in het westen van Australië opdoken. En dat is spannend, vindt Wijbrans. Onze aarde is ongeveer 4,5 miljard jaar oud en deze vondst zou betekenen dat er al leven op de planeet voorkwam toen hij nog in zijn spreekwoordelijke kinderschoenen stond.

Twijfels

Wel is er discussie over de vondst. Er wordt in Nature News gesproken over een van de meest fysiek aangevallen rotsen ter wereld. Ze zijn al miljarden jaren overgeleverd aan de grillen van de aarde. De structuren zouden volgens sommige onderzoekers ook hierdoor kunnen zijn gevormd. “Ik heb nog wel veertien vragen en problemen die moeten worden behandeld voordat ik het geloof”, zegt geobioloog Roger Buick.

Terechte twijfels, vindt ook Jan Wijbrans. “Bij een eerste beschrijving van een vondst, moet die natuurlijk door andere mensen in detail worden bestudeerd”, zegt hij. “Maar dat het mogelijk is, daar twijfel ik niet aan. Vooral ook omdat al meer dan 40 – 50 jaar bekend is dat in Isua banded iron formations voorkomen. En deze ijzerformaties gaan vrijwel altijd hand in hand met het voorkomen van deze bacteriematten van stromatolieten.” Kortom: wordt vervolgd.

Bronnen: Nature, Nature News, Washington Post