Armen, benen, hoofd, voeten, rug. Allemaal van jou. Maar dat geldt niet voor alle delen van je lichaam, want bepaalde genen zijn het bezit van grote Amerikaanse bedrijven. Tenminste…

Biotechbedrijven steken elk jaar miljarden dollars in de ontwikkeling van tests en behandelingen gebaseerd op genen die ze hebben geïsoleerd en daarna gepatenteerd. Zo heeft Myriad Genetics twee ‘kankergenen’, BRCA1 en BRCA2, in bezit. Op basis van deze genen ontwikkelde het bedrijf peperdure tests waarmee kan worden aangetoond of een vrouw een verhoogde kans op borst- of eierstokkanker heeft.

Het bizarre is op dit moment dat elk ander bedrijf dat ook onderzoek naar die genen wil doen, eerst toestemming aan Myriad moet vragen en met een zak geld over de brug moet komen. Een groep medici, gesteund door de American Civil Liberties Union, vond dat niet kloppen en besloot een rechtszaak aan te spannen. Daarin deed een rechter eerder deze week een opmerkelijke uitspraak. Hij bepaalde de patenten op de twee genen onwettig en dat zorgde voor een schokgolf door de biotechindustrie.

Normaal gesproken kun je geen patent krijgen op dingen die in de natuur voorkomen. Dat gold niet voor bijvoorbeeld de BRCA-genen, omdat die door Myriad waren geïsoleerd en daarmee afweken van de natuurlijke vorm. Voor de Amerikaanse wet werden ze gezien als een chemische stof.

Maar rechter Robert W. Sweet besliste anders. Hij liet in zijn 152 pagina’s tellende uitspraak weten dat de belangrijkste eigenschap van DNA de informatie is die erin zit opgeslagen. En in dat opzicht, zo schreef Sweet, “verschilt het geïsoleerde DNA niet wezenlijk van het oorspronkelijke DNA zoals die in de natuur voorkomt.”

Myriad Genetics gaat tegen de beslissing in beroep. Maar er is dus een kans dat we over een tijdje weer helemaal van onszelf zijn.

Bronnen: New York Times

Beeld: Michael Ströck