ESA en het Japanse JAXA hebben een onbemand ruimtescheepje onthuld dat over 7 jaar de kleinste planeet van ons zonnestelsel gaat doorlichten.

Kaal, grijs en saai. Zo wordt de planeet Mercurius ook wel genoemd. Maar volgens wetenschappers is dat een groot misverstand. De planeet die het dichtst bij de zon staat, is juist reuze interessant. De kleine rotsbal lijkt namelijk te krimpen. Ook denken sterrenkundigen dat er zich waterijs bevindt op de polen van Mercurius. Tijd om er weer eens een kijkje te nemen, dachten ESA en de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA. Tezamen sturen ze volgend jaar de ruimtesonde BepiColombo naar de planeet.

Negen flyby’s

Naar Mercurius vlieg je niet zomaar. De flinterdunne atmosfeer van de planeet maakt afremmen lastig. Om te voorkomen dat BepiColombo zijn doel voorbij schiet, maakt hij in totaal negen flyby’s: een om de aarde, tweemaal om Venus en zesmaal om Mercurius zelf. Eind 2025 zou de sonde – na een reisafstand van 18,5 maal het zonnestelsel rond – genoeg energie hebben verloren om zichzelf in een stabiele baan om de planeet te parkeren.

Eenmaal gearriveerd, zal BepiColombo uiteenvallen in twee sondes: ESA’s Mercury Planetary Orbiter (MPO) and JAXA’s Mercury Magnetospheric Orbiter (MMO). Beide ruimtescheepjes moeten dan overleven onder extreme temperaturen: van -170 in de nacht tot +430 graden Celsius overdag.

Mysterie van het krimpen

Vervolgens kunnen de metingen beginnen. Er zal worden voortgeborduurd op het werk van de twee eerdere Mercurius-verkenners: Mariner-10 (die in 1974 tweemaal Mercurius voorbijvloog) en MESSENGER (die de planeet van 2008 tot 2015 bestudeerde, waarna hij bewust crashte).

MESSENGER zag breuklijnen en verschuivingen op het oppervlak van Mercurius, die alleen maar konden worden verklaard door het kleiner worden van de grijze planeet. Het hoe en waarom van de krimping bleef een mysterie. Dat is iets wat de twee sondes nu willen gaan onderzoeken.

Sterk magnetisch veld

Ook willen de scheepjes MPO en MMO op zoek gaan naar bevroren water in de beschaduwde kraters en dode vulkanen van Mercurius. Chemische metingen hieraan zouden ons iets kunnen leren over het ontstaan en de ontwikkeling van de rotsplaneet.

Het laatste missiedoel, tenslotte, is het in kaart brengen van de structuur en dynamica van de magnetosfeer van Mercurius en hoe het wordt beïnvloed door de zonnewind. Dat is interessant, want de kleine planeet kent een opmerkelijk sterk magnetisch veld.

Giuseppe Colombo

BepiColombo is overigens genoemd naar de Italiaanse wiskundige en werkbouwkundige Giuseppe (Bepi) Colombo. Hij staat bekend om de ontdekking dat Mercurius drie keer om zijn eigen as draait in twee omwentelingen om de zon. Ook heeft hij NASA geholpen bij het uiteen stippelen van de reis van Mariner-10 naar Mercurius.

Bronnen: ESA, ScienceAlert

Beeld: NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Carnegie Institution of Washington

Lees ook: MESSENGER crasht op Mercurius