Bodemonderzoek laat zien dat het oppervlak van de Rode Planeet al tijden kurkdroog is en gedurende zijn bestaan überhaupt weinig vloeibaar water heeft gezien.

Slecht nieuws voor wie hoopt op leven op Mars. Op basis van gegevens verzameld door Marsrover Phoenix heeft een team onder leiding van Tom Pike vastgesteld dat in de bodem aan het oppervlak van onze buurplaneet – of in elk geval: het stukje waar hun onderzoek zich op richtte – waarschijnlijk al minstens 600 miljoen jaar geen vloeibaar water meer voorkomt. Bovendien zou de onderzochte Marsgrond in de miljarden jaren sinds zijn vorming in totaal minder dan 5000 jaar ‘nat’ zijn geweest.

Die conclusies hebben de wetenschappers kunnen trekken door te kijken naar hoeveel deeltjes van verschillende afmetingen er voorkomen in een handjevol Marsgrond. Die verdeling stelde Phoenix vast door met een gewone microscoop en een atoomkrachtmicroscoop korreltjes te bestuderen, die de rover eerder met zijn robotarm had opgeschept uit zijn omgeving.

Cruciaal voor de studie van Pike en consorten zijn minuscule kleideeltjes (meestal minder dan een micrometer groot) die zich tussen de grotere korreltjes bevinden. Hoeveel van deze kleideeltjes er zijn, is namelijk een maat voor hoe lang de bodem aan water heeft blootgestaan. En in dit geval zijn er zó weinig kleideeltjes in de grondmonsters aangetroffen, dat de onderzoekers uitkomen op een droogte van honderden miljoenen jaren.

Oude garde

Maarten Kleinhans, aardwetenschapper aan de Universiteit Utrecht, vindt het onderzoek uitstekend. “De uitkomsten zijn erg interessant, want juist van de bodem van Mars hebben we nog maar heel weinig kennis.” Daarnaast noemt hij het resultaat “een beetje controversieel, in die zin dat een oude garde Marsonderzoekers nog denkt dat het kletsnat was op die planeet. Maar de hoeveelheid bewijs dat hij gortdroog is met slechts hier en daar een scheutje water neemt snel toe.”

De vraag is alleen of het resultaat op basis van de door Phoenix verzamelde monsters ook geldt voor de rest van Mars. Pike en collega’s suggereren in hun artikel in Geophysical Research Letters van wel, Kleinhans vindt van niet. “Op aarde zou je het niet in je hoofd halen om zulke conclusies over de hele planeet te trekken op grond van één monster op één plek.”

Ook vindt Kleinhans de conclusie van Pike dat “de Marsbodem in het algemeen een niet erg goede bron is voor zoektochten naar leven in het heden of verleden” wat ver gaan. “We kunnen speculeren dat zo’n droge planeet niet veel kans biedt voor leven, maar weten doen we dat uiteraard niet.”

Bronnen: Geophysical Research Letters, Imperial College London

Beeld: NASA/JPL-Caltech/University Arizona/Texas A&M University