Astronomen hebben weer een vrij kleine planeet ontdekt waar vloeibaar water zou kunnen voorkomen – en dus misschien ook leven.

Eerder meldden we op deze site al de ontdekking van Kepler-22b, een ‘super-aarde’ die zich in de bewoonbare zone rond zijn ster bevindt. Dat wil zeggen dat er een temperatuur heerst die vloeibaar water mogelijk maakt, en dat wordt weer gezien als een belangrijk ingrediënt voor leven. Een internationaal team van sterrenkundigen heeft nu een nieuwe exoplaneet gevonden waar hetzelfde voor geldt: GJ 667Cc. En deze bevindt zich een stuk dichter bij de aarde: hij staat op 22 lichtjaar afstand, terwijl Kepler-22b zo’n 600 lichtjaar van ons is verwijderd.

Volgens Guillem Anglada-Escudé, die het onderzoek mede leidde, is de nieuwe planeet bovendien een betere kandidaat voor de titel ‘planeet met de meeste kans op vloeibaar water’. “Kepler-22b is iets te groot om te mogen verwachten dat hij rotsachtig is”, zegt de sterrenkundige. “Ook weten we niet hoeveel hij weegt. Aangenomen dat zijn dichtheid vergelijkbaar is met die van de aarde, zou hij meer dan dertien keer zo zwaar zijn als onze planeet. Zo’n object is eerder een ‘mini-Neptunus’ dan een ‘super-aarde’; hij heeft waarschijnlijk geen vast oppervlak, maar een dikke atmosfeer die dichter wordt naarmate je dieper de planeet in gaat.” GJ 667Cc, die naar schatting minimaal 4,5 keer zoveel weegt als de aarde, heeft een grotere kans om over een vast oppervlak te beschikken. Daarmee is het ook aannemelijker dat er vloeibaar water voorkomt – en, wie weet, buitenaards leven.

Metaalarme ster

Wat de planeet verder interessant maakt, is dat hij een baan beschrijft rond een ster die veel minder ‘metalen’ (elementen zwaarder dan helium) bevat dan onze zon. Eerder werd gedacht dat zo’n ster waarschijnlijk niet zou beschikken over kleine planeten, die immers wél veel van deze elementen bevatten. Het bestaan van GJ 667Cc lijkt die aanname tegen te spreken (al is de chemische samenstelling van de planeet nog niet bepaald).

Bovendien cirkelt er rond dezelfde ster nóg een ‘super-aarde’. Die is weliswaar te heet voor vloeibaar water, zegt Anglada-Escudé, maar hij maakt het wel aannemelijker dat het niet uitzonderlijk is voor een metaalarme ster om over kleine planeten te beschikken. En dat zou weer betekenen dat ons sterrenstelsel, de Melkweg, veel meer planeten van het formaatje aarde bevat dan we eerder dachten.

Nieuwe techniek

Tot slot is het aardig om te vermelden dat de gegevens waar het nieuwe onderzoek mee werkte al enkele jaren publiek toegankelijk zijn. “De oorspronkelijke waarnemingen werden gedaan in 2008 en tot nu toe heeft niemand zich gerealiseerd dat deze planeet er was”, zegt Anglada-Escudé. Maar dankzij een nieuwe data-analysetechniek wisten hij en zijn team deze potentiële tweede aarde toch uit dit relatief belegen pak data tevoorschijn te toveren.

Bronnen: preprint te verschijnen in Astrophysical Journal Letters, University of California, Santa Cruz, Carnegie Institution for Science

Beeld: NASA/Ames/JPL-Caltech