Dankzij nauwkeurige controle over hun ribben zouden boa’s kunnen blijven ademen terwijl ze hun prooi de lucht ontnemen.

De reusachtige boa constrictor (Boa constrictor) knijpt met veel kracht het leven uit zijn prooi. Lang vroegen wetenschappers zich af hoe de wurgslangen tijdens het geven van zo’n ‘dodelijke knuffel’ zelf nog lucht binnenkregen. Volgens een nieuwe studie, gedaan door onderzoekers van de Brown universiteit, heeft het iets te maken met de ribben. Door die actief en onafhankelijk van elkaar te bewegen, hoeven boa’s niet naar adem te snakken.

Lees ook:

• ‘Ik wil slangen uit het verdomhoekje halen’
• Slangen schieten gif om (menselijke) vijanden op afstand te houden

Ademloos

De boa constrictor leeft in regenwouden en moerassen in Midden- en Zuid-Amerika. Deze wurgslangen worden tussen de twee en drie meter lang. In plaats van een verlammend gif, gebruiken ze de spieren in hun lange lijf om het leven uit hun prooi te knijpen. Die slikken ze vervolgens in één keer door.

Tijdens het wurgen staat er veel druk op het lijf van de slang. Zoveel en zo lang, zo stellen onderzoekers, dat de reptielen wel een truc achter de hand moeten hebben om niet ook zichzelf tijdens de ‘dodelijke knuffel’ alle lucht te ontnemen.

Druk

In een poging te achterhalen wat die voorspelde truc inhoudt, bevestigden de onderzoekers achter de nieuwe studie bloeddrukmeters rond de slangen. Met de opblaasbare ‘kussentjes’ – dezelfde als die je bij de huisarts rond je bovenarm gewikkeld krijgt – hoopten ze de ‘wurgdruk’ op het slangenlijf na te bootsen. Het team volgde de bewegingen van de ribben met röntgenstaling en twee metalen markers op de ribben. Eén bevestigden ze op een derde van het slangenlijf en één halverwege.

Om met die lokale druk om te gaan, bleken de slangen de ribben in verschillende delen van de ribbenkast onafhankelijk van elkaar te kunnen bewegen. Oefende de bloeddrukmeter druk uit op het eerste deel van het slangenlijf, dan ademden de boa’s ‘verderop’. Hiervoor klapten ze de verder gelegen ribben als het ware open om als een soort pomp lucht door het lijf te zuigen.

Andersom, wanneer het team halverwege het slangenlijf druk uitoefende, dan schikten de slangen de ribben voorin hun lijf zo dat ze een goede teug lucht konden nemen.

Evolutie

Hoewel details in vervolgonderzoek uitgeplozen moeten worden, bieden de resultaten volgens de onderzoekers alvast inzicht in de evolutie van slangen. Zo stellen ze dat die gerichte ribbewegingen ontstaan moeten zijn tijdens of voor de evolutie van wurgslangen en hun bijzondere jacht- en eettactiek. De tactiek vreet immers energie. Zonder deze slimme aanpassing zouden de reptielen deze levensstijl zeer waarschijnlijk niet kunnen volhouden, aldus de onderzoekers.

Bronnen: Journal of Experimental Biology, EurekAlert!, Independent

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!