Voor mensen die niet zulke groene vingers hebben, zijn cactussen uitstekende planten om te houden, want ze hebben weinig water nodig. Maar waarom is dat eigenlijk?
Cactussen zijn typische bewoners van de woestijn en andere droge landschappen. Het is dus logisch dat deze planten het in huis ook prima uithouden met slechts een klein beetje water op z’n tijd. De verklaring voor deze eigenschap ligt in de manier waarop de cactus zijn water beheert.
Huidmondjes
De stam van een cactus is behoorlijk rekbaar, vooral als hij al een tijd geen water heeft gehad. Tijdens een zeldzame regenbui kan een cactus dan ook zichtbaar opzwellen door al het water dat hij opzuigt en in zijn stam opslaat.
Maar de echte kunst zit ’m in het zuinig omgaan met dit opgeslagen water. Daarvoor moeten we tot op microscopisch niveau inzoomen op de huid van de cactus. Die zit net als bijna alle planten vol met zogenoemde huidmondjes. In bijvoorbeeld oerwoudplanten gaan deze huidmondjes overdag open om koolstofdioxide op te nemen en zuurstof uit te stoten. Maar daarmee verliest een plant ook veel vocht.
Andersom ademen
Een cactus ‘ademt’ daarom precies andersom. Overdag blijven de huidmondjes van de cactus gesloten, zodat het water niet verdampt in de hete zon. Pas ’s nachts – als het kouder en vochtiger is in de woestijn – gaan de huidmondjes open en wisselt de cactus zijn gassen uit met de buitenlucht. De hoeveelheid water die via de huidmondjes verdampt, blijft dan beperkt.
Daarnaast hebben sommige cactussen nog wat trucjes om extra water te verzamelen. De vochtige lucht van de woestijnnacht condenseert op de stekels en valt als druppels omlaag. Daar nemen de dorstige wortels die kleine beetjes vocht snel op. Dit verklaart ook waarom veel cactussen recht omhoog groeien. De condens valt dan dichterbij de stam van de cactus en dus dicht bij de wortels.
Deze vraag kon je vinden in KIJK 4/2018.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Laat hem via onderstaand formulier achter.
[contact-form-7 id=”141402″ title=”Vraag antwoord formulier”]
Tekst: Jasper Verhaar
Beeld: iStock
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!