We maken het allemaal weleens mee: dat we niet op een woord kunnen komen. Wat gebeurt er op zo’n moment in onze hersenen?
“Zo’n ding… Hoe heet dat ook alweer? Het ligt op het puntje van mijn tong!” Niks zo irritant als ergens niet op kunnen komen. Vaak kun je wel vertellen met welke letter een woord begint, of uit hoeveel lettergrepen het bestaat, maar daar blijft het bij.
Dat komt doordat het ophalen van woorden in twee stappen gaat. Eerst komt de inhoud, dan komt de vorm: je hebt eerst een conceptueel idee van wat je wilt zeggen, en daar moet je vervolgens de juiste klank bij zien te zoeken. Ligt een woord op het puntje van je tong, dan zit het met de inhoud wel goed (je weet precies wat je bedoelt), alleen is de link met de vorm even zoek.
En dat komt weer doordat het in onze hersenen nogal druk is. Woorden en hun betekenissen zijn via een wirwar aan knooppunten met elkaar verbonden. Hoe sterker de verbindingen, hoe makkelijker het is om informatie terug te halen. Bij zwakkere verbindingen neem je eerder een verkeerde afslag. Woorden die je niet vaak gebruikt, liggen daarom vaker ‘op het puntje van je tong’.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijk.nl!
Tekst: Iris Dijkstra