Een onervaren wolfspinmannetje moet zijn paringsdans eerst leren afkijken bij de buurman. Maar dat doet hij wel razendsnel.

Opgewonden mannelijke varianten van de wolfspin Schizocosa ocreata imiteren elkaars paringsdans om zo het aanwezige vrouwtje voor zich te winnen. Maar wat de Amerikaanse bioloog David Clark en zijn collega’s nu hebben ontdekt, doet ook hen versteld staan. Het afkijken bij de buurman is niet iets wat elke spin zomaar in zich heeft; het is een kunstje dat echt moet worden geleerd. Toch hebben de spinnen dit binnen vier dagen onder de knie.

Labspinnen

Wat deze ontdekking zo bijzonder maakt, is dat de onderzoekers nooit hadden verwacht dit soort afkijkgedrag te zien bij dieren met zulke kleine hersenen. Ze gingen er eigenlijk vanuit dat alles wat deze relatief eenvoudige spin doet, wordt aangestuurd via een genetisch voorgeprogrammeerde zenuwstelsel. Blijkbaar heeft deze wolfspin het echter in zich om associaties te leren leggen tussen de dingen die hij waarneemt in zijn omgeving. “Van elkaar afkijken zien we vooral vaak bij vogels, vissen en zoogdieren, maar zelden bij geleedpotigen zoals deze spinnen”, zegt George Uetz van de Universiteit van Cincinnati.

Het was al bekend dat in het wild gevangen mannelijke wolfspinnen hun verleidingsritueel qua intensiteit een tandje opschroeven zodra er meerdere mannetjes op het toneel verschijnen (zie het filmpje onder dit bericht uit 2012). Maar bij het bestuderen van dit gedrag zagen de onderzoekers ook dat mannetjes die waren opgegroeid in het laboratorium een stuk minder gepassioneerd waren. Toen beseften de onderzoekers dat het weleens zo kon zijn dat wilde spinnen het gedrag ‘simpelweg’ van elkaar leerden. De labspinnen zouden hier tijdens hun eenzame bestaan nooit de kans voor hebben gehad.

Meedansen

Om dit idee te testen, bekeken Uetz en collega’s het gedrag van de naïeve mannetjes nog iets nauwkeuriger terwijl er video’s werden getoond van mannetjes die hun charmes goed in de strijd wisten te gooien. Het duurde niet lang voordat de ‘groentjes’ begrepen waar de soortgenoten op de videoschermen mee bezig waren. Na hooguit vier dagen wisten ook zij dat ze maar beter konden meedansen om zo meer kans te maken op nageslacht.

Het imiteren van soortgenoten is voor de wolfspin overigens niet helemaal zonder risico’s. “De bewegingen die de spin maakt, zijn bedoeld om de aandacht van het vrouwtje te trekken. Maar daardoor zien dieren die wel een spinnetje lusten – zoals padden en vogels – hem ook sneller”, aldus mede-onderzoeker en bioloog David Clark.

Bronnen: Animal Behaviour, Phys.org

Beeld: Fir0002/Flagstaffotos/GFDL v1.2