Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Veel lopen is prima voor de gezondheid. Maar de 10.000-stappenregel kun je daarbij beter aan je wandelschoen lappen, schrijft Ronald Veldhuizen.
We moeten nu écht aan de bak, hoor. Tienduizend stappen per dag, en geen stap minder, zoals een Rotterdamse huisarts het dagblad Metro vertelde. Want minder is “eigenlijk al te weinig”. Tienduizend stappen zouden echt het gezondst zijn, “wijzen verschillende studies uit”. De dokter zegt het.
Stappentellerfabrikant Fitbit spreekt zelfs van “de magie van 10.000 stappen”. De Fitbit-gebruiker die zijn tienduizendste stap zet, krijgt van de app een felicitatie met vuurwekplofjes en gejuich. Goed bezig!
Stappennorm
Je hoort hem vaker, die 10.000-stappennorm. Maar verrassend genoeg is hij volledig uit de lucht gegrepen. De naam komt uit de jaren zestig, toen de Japanse fabrikant Yamasa een stappenteller de naam mampo-kei gaf, oftewel tienduizendstappenmeter. Gezonde wandelliefhebbers in Japan zetten ermee al gauw 10.000 stappen per dag, ontdekte sportwetenschapper Yoshiro Hatano. Omdat hij erover publiceerde in een vakblad kreeg het getal ineens een speciale status.
Die status blijkt onterecht, want van 10.000 stappen per dag valt geen speciale gezondheidswinst te verwachten. Juist niet bij mensen die dat kunnen gebruiken, zoals zieken of ouderen. Voor hen is een plotselinge sprong naar 10.000 stappen waarschijnlijk te veel van het goede, betoogt hoogleraar Catrine Tudor-Locke, die al jaren wandelgedrag onderzoekt. Er is immers niks gezonds aan een blessure of ziekenhuisopname.
Miezerige winst
Vooruit, bij redelijk fitte mensen kan het doel geen kwaad. Alleen is het ook niet bijzonder nuttig. Dat blijkt uit Harvard-onderzoek: wie van bankzitter naar een korte wandeling van 4000 à 5000 stappen per dag gaat, wat neerkomt op 4 kilometer, verlaagt zijn sterfrisico nog het meest. Vul dat aan tot 7500 tot 8000 stappen per dag en er valt nauwelijks méér gezondheidswinst te vieren. De winst daarboven is zo miezerig dat onderzoekers die eigenlijk niet meer kunnen meten.
En dan nog iets: toen de Universiteit Gent aan stadsbewoners een stappenteller meegaf met het doel om elke dag 10.000 stappen te zetten, hield slechts de helft dat een jaar vol. Na vier jaar haalde vrijwel niemand dat doel meer en liep iedereen evenveel als voor het onderzoek, zo’n 6000 tot 8000 stappen. Prima, hoor, al dat extra lopen, maar laat die stappenteller links liggen.
Deze column verscheen eerder in KIJK 2/2020.