Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
De diabolical ironclad beetle kan worden overreden door een auto en het overleven. Die eigenschap trok de aandacht van wetenschappers.
Omstanders moeten gek hebben opgekeken toen Amerikaanse onderzoekers met een auto over een kever reden. En dan ook niet per ongeluk, maar expres – tot twee keer toe. Het insect bleef daarna roerloos op de grond liggen. Maar het was niet echt dood, het deed alleen maar alsof.
De Nosoderma diabolicum, voor het gemak de duivelse kever, kan namelijk wel tegen een stootje. En om die reden namen ingenieurs van de Universiteit van Californië, Irvine en de Purdue-universiteit hem onder de loep.
Lees ook:
39.000 keer
De duivelse kever wordt slechts 2 centimeter groot en komt voor in het westen van Amerika. Het insect kan niet vliegen, maar heeft een andere handige eigenschap ontwikkeld om te overleven. Een kever met werkende vleugels – ook wel luchtkever genoemd – vliegt gewoon weg als er een auto nadert, anders wordt hij geplet. N. diabolicum, daarentegen, laat zich overrijden; zijn exoskelet kan het makkelijk aan.
Uit verschillende druktesten die de onderzoekers in het lab uitvoerden, is gebleken dat het kevertje 39.000 keer zijn eigen lichaamsgewicht kan weerstaan. Een man van 90 kilo zou dan ruim 3,5 miljoen kilo op hem gedrukt moeten krijgen om deze prestatie te evenaren. De duivelse kever is dus echt de tank onder de insecten.
Dekschilden
Maar hoe kan het kevertje zo’n enorme kracht aan? Om dat uit te zoeken, bestudeerden de wetenschappers het insect met hogeresolutiemicroscopen en -spectroscopen. Die onthulden dat de dekschilden van de kever de grootste klap opvangen.
Dekschilden zijn de verdikte voorvleugels die opzij vouwen zodra een luchtkever opstijgt. Bij N. diabolicum zijn deze schilden niet alleen keihard, maar ook met elkaar vergroeid waarbij ze in elkaar grijpen als puzzelstukjes. Het resultaat is een dik pantser dat het insect beschermt tegen verplettering.
Bovendien bestaan de dekschilden uit meerdere lagen chitine, een materiaal dat ze extra sterkte geeft, en een stevig netwerk van eiwitten. Toen de onderzoekers een gewichtje plaatsten op de plek waar de dekschilden in elkaar grijpen, zagen ze dat die laagjes de spanning verdeelden, in plaats van dat het gewicht op een enkele zwakke plek drukte.
Kleine tank
De kever heeft deze slimme aanpassing uiteraard niet ontwikkeld om auto-aanvaringen te overleven. Het beestje leeft graag onder en tussen rotsen, en dan moet het wel bestand zijn tegen een beetje druk. Bovendien weert de kleine tank met zijn pantser aanvallen van pikkende vogels en hongerige knaagdieren.
En natuurlijk laten de onderzoekers het niet bij deze observatie; ze willen het kunstje afkijken. Het materiaal van de kever z’n pantser kan bijvoorbeeld veel toepassingen hebben in de lucht- en ruimtevaart, zo schrijft het team in Nature.
Bronnen: Nature, EurekAlert! 1, 2, The New York Times
Beeld: David Kisailus/UCI