Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Onderzoekers uit China reconstrueerden 6000 jaar aan Antarctische zeestromingen met behulp van de uitwerpselen van de Adeliepinguïn.
De National Natural Science Foundation van China heeft vier geografen naar de Zuidpool gestuurd. Het groepje onderzoekers trotseerde de Antarctische kou en voer naar het zogeheten Onuitsprekelijke Eiland aan de westkant van Antarctica. Het eiland is vernoemd naar de onbeschrijfelijke horror die het groepje ontdekkers daar meemaakte toen het in 1912 gedwongen overwinterde in het dorre sneeuwgebied. Maar deze schrikwekkende benaming hield het Chinese team niet tegen. Eenmaal aangekomen in de rotsige omgeving, verzamelde het onderzoeksteam gefossiliseerde ontlasting uit de koude grond. Waarom al die moeite voor een paar steenoude drollen?
Diepe zeestromingen
De wetenschappers hoopten via de ontlasting meer te ontdekken over de geschiedenis van Antarctica. De mineralen in de pinguïnpoep kunnen namelijk iets zeggen over de Rosszee van vroeger. Om dat te kunnen begrijpen, moeten we eerst snappen hoe zeestromingen werken.
Water kan warmer of kouder en zoeter of zouter zijn. Deze verschillen in temperatuur en zoutgehalte beïnvloeden de watermassa. Hierdoor ontstaan er over de hele wereld zeestromen die boven, onder en langs elkaar bewegen.
Rondom Antarctica komen enkele van deze stromen samen. De Chinese onderzoekers zijn geïnteresseerd in de diepe zeestroom van de Zuidpool. Dennis Voeten, geoloog en paleontoloog aan de Universiteit van Uppsala, laat weten dat dit water relatief warm is, waardoor het bijdraagt aan het afsmelten van ijsplateaus. Hoe meer ervan bij Antarctica komt, hoe meer ijs zal smelten. Bovendien bevat dit water een uniek mineraal: cadmium. Deze stof komt dus alleen voor in de dieptes van de oceaan. Althans, dat was de gedachte.
Pinguïnpoep
Welke rol speelt poep in dit hele verhaal? De onderzoekers troffen grote hoeveelheden van cadmium aan in de gefossiliseerde pinguïnontlasting. Dat is gek. Cadmium zou alleen in de diepe zeestroming voorkomen, en daar zwemmen pinguïns helemaal niet. Hoe kunnen ze dit mineraal dan tóch hebben opgenomen en uitgepoept? Het team denkt dat de diepe zeestroming, die vol zit met cadmium, ooit omhoog is gekomen naar hogere wateren, waar de pinguïns wél zwemmen.
Ook konden de geografen aan de lagen in de uitwerpselen de leeftijd van de poep aflezen: de onderste laag is het oudst, de bovenste het jongst. Zo zijn ze erachter gekomen dat er ongeveer duizend jaar geleden een piek in cadmium was die overeenkomt met enorme hoeveelheden pinguïnuitwerpselen uit diezelfde tijd.
De grootte van de populatie zwart-witte zeevogels wijst erop dat de diepe zeestroom de ecologie op het land bevorderde toen die aan het oppervlak kwam. Dat is best logisch, vinden de onderzoekers. Het mineraal dat de watermassa meebrengt is voedzaam. Daarbij komt dat stroom de omgeving met een temperatuur van 3,5 graden Celsius lekker warm maakte, waardoor er veel land vrijkwam voor de waggelaars om op te leven.
De toekomst van Antarctica
De poepdossiers geven inzicht in het verleden van Antarctica op een bijzondere manier: ze bieden informatie over de zee én het land. De resultaten laten zien hoe het klimaat van de oceaan het leven op het droge heeft geholpen. Daarmee kan het onderzoek ons ook iets vertellen over de ontwikkeling van de Zuidelijke Oceaan tijdens de huidige klimaatverandering.
Dus hoe ziet de toekomst van Antarctica eruit? Voeten legt uit dat hogere temperaturen voor de pinguïns ook voordelen kunnen hebben. De warmte brengt meer voedingsstoffen en meer land om op te leven. Maar niet te vroeg gejuicht, benadrukt hij: “We weten uit grootschalige onderzoeken dat het verstoren van een langdurige balans in de oceanen ook kan leiden tot escalatie waarbij kleine veranderingen al snel in grote veranderingen resulteren.” De extreme temperatuurverschillen van tegenwoordig zullen waarschijnlijk een negatief effect hebben op de ecologie van Antarctica. Eén ding is zeker, de pinguïns doen het al in hun broek.
Bronnen:Geophysical Research Letters, Phys.org
Beeld: Wikimedia