Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een vrij simpele methode kan helpen plastic deeltjes uit kraanwater te halen, zo ontdekten Chinese onderzoekers.
Even vooropgesteld: je kunt kraanwater gewoon drinken. Volgens een rapport van de World Health Organization (WHO) uit 2019 bevat water uit de kraan weliswaar piepkleine plastic deeltjes (micro- en nanoplastics, NMP’s), maar is de concentratie ervan zo laag dat er geen schadelijke gezondheidseffecten zijn te verwachten.
Maar ben je er niet gerust op, dan hebben we goed nieuws. Een onderzoeksteam van twee Chinese Universiteiten heeft een manier ontdekt om heel gemakkelijk micro- en nanoplastics te verwijderen uit kraanwater. Je hebt er alleen een waterkoker (of theepot) en een koffiefilter voor nodig.
Lees ook:
- Galapagospinguïn eet mogelijk veel microplastics
- Plastic aangetroffen in menselijk bloed
- Rotzooi te land, ter zee en in de lucht
Plastic in water
Microplastics zijn plastic deeltjes die tussen de 1 micrometer en 5 millimeter groot zijn. Nanoplastics meten minder dan 1 micrometer. Vooral die laatste groep kan bij hoge concentraties problemen veroorzaken. Ze kunnen namelijk doordringen tot in de cellen van vitale organen, zoals het brein, lever en geslachtorganen.
Gelukkig wordt in Nederland ongeveer 90 procent van de NMP’s verwijderd door drinkwaterbedrijven. Maar of die overige 10 procent effect heeft op ons lichaam en zo ja, hoe erg dat is, is nog voer voor onderzoek. Alleen al in ons land lopen er momenteel vijftien deelonderzoeken naar.
Ingebouwd in kristallen
NMP’s worden momenteel verwijderd door ingewikkelde en dure technieken. Zoals een filtratie onder hoge druk of destillatie, waarbij water wordt verhit tot stoom en vervolgens weer opgevangen en afgekoeld, zodat het condenseert tot zuiver water. Het leek het huidige onderzoekersteam, onder leiding van Zhanjun Li en Eddy Zeng, goed om een veel simpelere methode te bedenken om plastic uit kraanwater te vissen. Een methode die je zelfs thuis zou kunnen toepassen.
De onderzoekers namen monsters uit kranen in de Chinese regio Guangzhou. Daaraan voegden ze oplopende hoeveelheden NMP’s toe. Vervolgens werden de watermonsters gekookt voor vijf minuten. Bij de metingen na afloop bleek dat zo’n 90 procent van de plastic deeltjes waren verdwenen.
Waar zijn ze dan gebleven? In kraanwater zit calcium en daaruit vormt zich bij opwarming kristallen van calciumcarbonaat, ook wel kalksteen genoemd. Dat kalksteen blijkt NMP’s ‘op te sluiten’ in de kristalstructuur. Vervolgens zinken de kristallen naar de bodem. En dat wat er nog ronddrijft, kun je simpelweg verwijderen door het water door een koffiefilter te halen.
Handig in arme landen
Wel een kanttekening: die 90 procent verwijdering van NMP’s geldt voor water met een calciumgehalte van 300 milligram per liter. Dat is bijna 17 Duitse hardheid (Dh), wat geldt als héél hard water. Ter vergelijking: in Nederland ligt de hardheid gemiddeld op 8 Dh (met een bereik tussen 5 en 10 Dh).
Maar Li en Zeng verzekeren ons dat zelfs hierbij de methode nog voldoende werkt. In Nederland zou je met de kook- en filtermethode ongeveer 80 procent van de plastic deeltjes uit kraanwater kunnen verwijderen.
Overigens is het zoals al aangegeven totaal niet nodig om je kraanwater op deze manier te ontdoen van plastic deeltjes. De concentratie is te laag om je er zorgen over te maken. Maar op plekken waar de waterzuivering wat minder goed op orde is, zoals in arme landen, kan de nieuwe methode wel nuttig zijn.
Bronnen: Environmental science & Technology Letters, American Chemical Society via EurekAlert!
Beeld: Eddy Zeng