Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Onderzoekers namen een gemummificeerde zwangere vrouw, die vorig jaar is ontdekt, nog eens onder de loep. Ze ontdekten hoe het kan dat de foetus zo goed bewaard is gebleven.
Vorig jaar haalden archeologen hun hart op aan een zeer bijzondere vondst: ze hadden een gemummificeerde zwangere vrouw ontdekt. Een wereldprimeur. De wetenschappers schatten de vrouw, die tussen de 20 en 30 jaar oud was toen ze stierf, zeven maanden zwanger. Wie de vrouw was en hoe ze zo’n 2000 jaar geleden stierf, is nog steeds een mysterie. Wel weten Poolse archeologen nu hoe het kan dat de foetus al die tijd zo goed bewaard is gebleven.
Lees ook:
Foetale botten
De mummie lag al sinds 1826 in het Nationaal Museum van Warschau. Aanvankelijk werd gedacht dat het stoffelijk overschot van een mannelijke priester in de kist lag. Maar toen Poolse archeologen, die meewerken aan het Warsaw Mummy Project, de kist door een CT-scan haalden, bleek het om een gemummificeerde vrouw te gaan. En de vrouw was niet alleen, want op de scan was heel duidelijk een babyvoetje te zien.
Toch was niet elke wetenschapper overtuigd van de vondst. Zo merkte radioloog Sahar Saleem van de Universiteit van Caïro op dat op de scans van de mummiefoetus geen botten zichtbaar waren. Dat is niet heel gek, stelden de onderzoekers. Foetale botten zijn nog niet zo hard als volwassen beenderen, omdat ze slecht gemineraliseerd zijn tijdens de eerste twee trimesters. Daardoor zijn ze ook lastiger waar te nemen op een röntgenfoto.
Geconserveerd
En dat is niet de enige reden waarom de babybotjes slecht te detecteren waren: verzuring heeft ervoor gezorgd dat de beenderen nóg minder mineralen bevatten. Terwijl het lichaam van de overleden vrouw begon te ontbinden, naam de zuurtegraad toe – ook in de baarmoeder. De pH van het bloed daalde en de concentraties ammoniak en mierenzuur namen juist toe.
Bovendien was het lichaam, als onderdeel van het balsemritueel, gevuld met natron (een mengsel van zout en natriumwaterstofcarbonaat). Hierdoor kon zuurstof de baarmoeder niet bereiken, waardoor de foetus – hermetisch afgesloten van de rest van het lichaam – als het ware werd ‘gepekeld’. “Het is niet de meest esthetische vergelijking, maar brengt het idee over,” legt het onderzoeksteam uit in een blogpost. Dit proces verklaart meteen hoe de foetus zo goed bewaard kon zijn gebleven.
De wetenschappers vergelijken het met het natuurlijke mummificatieproces dat plaatsvindt in veengebieden, waar de zure omgeving het zachte weefsel ‘inmaakt’, maar de botten demineraliseert. “Stel je voor dat je een ei in een pot met een zuur doet. De eierschaal lost op en alleen de binnenkant van het ei en de in het zuur opgeloste mineralen uit de eierschaal blijven over”, aldus de onderzoekers.
Bronnen: Journal of Archeological Science, ScienceAlert, Trouw
Beeld: Warsaw Mummy Project