Een besmettelijke soort kanker bedreigt hét symbool van het Australische eiland Tasmanië. Na ruim twintig jaar onderzoek lijkt een vaccin dichterbij te komen. Of is de Tasmaanse duivel zelf taaier dan gedacht?

In 1996 doken gruwelijke foto’s op van Tasmaanse duivels met joekels van gezwellen in hun gezicht, mond en keel. Het bleken tumoren met een bijzondere eigenschap: ze waren overdraagbaar. De besmettelijke gezichtskanker, devil facial tumour disease (DFTD), dreigde de wildpopulatie weg te vagen en niemand had een flauw benul hoe dat te voorkomen was. Een besmette duivel sterft meestal binnen een jaar, door de kanker zelf, of doordat de tumoren in mond en keel zo in de weg zitten dat de dieren verhongeren.

Meer dan twee decennia en talloze studies verder is de populatie Tasmaanse duivels op Tasmanië naar schatting met 80 procent gedaald en is er nog altijd geen vaccin of behandeling. Wel lijken wetenschappers dichter bij een oplossing te komen. En ondertussen zijn er signalen uit de natuur dat de buideldieren zich zélf aan de ziekte beginnen aan te passen; sommige lijken bijvoorbeeld immuniteit te ontwikkelen. Vinden onderzoekers binnenkort een manier om de Tasmaanse duivel te wapenen tegen de agressieve gezichtskanker of redt de soort zichzelf?

Dit is het begin van het artikel ‘Het leed van de duivel’ te vinden in KIJK 3/2020. Deze editie ligt in de winkel vanaf 20 februari tot en met 18 maart.

Meer informatie:

• NRC: Kan chemo de Tasmaanse duivel redden?
• NU.nl: Australische onderzoekers vinden gezonde Tasmaanse duivels
• Integrative and Comparative Biology: Two decades of the impact of Tasmanian devil facial tumor disease

Tekst: Anouk Broersma

Beeld: Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!