Met 65 centimeter per seconde springt deze wielwebspin weg, en voorkomt zo te worden opgegeten.

Sommige mannen weten niet hoe snel ze na een onenightstand hun bedpartner moeten verlaten. De wielwebspin Philoponella prominens kent dit gevoel als geen ander. Maar dit mannetje heeft dan ook een heel gegronde reden om de pootjes te nemen: het vrouwtje vreet hem anders op. Chinese onderzoekers hebben nu vastgelegd op welke spectaculaire manier de wielwebspin zijn belager achter zich laat.  

Lees ook:

• Spin vernoemd naar Finding Nemo-visje
• Spin ‘naait’ bladeren dicht om prooi te foppen

Lanceersnelheid

“Iedere paarsessie eindigde met een katapulterend mannetje”, zegt onderzoeker Shichang Zhang van de Hubei University in Wuhan. “En de spin schoot zo ontzettend snel weg, dat de actie met een normale camera niet was vast te leggen.” Drie van de 155 bestudeerde mannetjes die het niet voor elkaar kregen zichzelf te lanceren, werden door het vrouwtje gevangen en opgegeten.

Met behulp van hoge-resolutiecamera’s konden de wetenschappers berekenen wat de gemiddelde pieksnelheid van de wegslingerende spinnen was. Dit bleek 65 centimeter per seconde, maar de snelheden varieerden van 30 centimeter per seconde tot bijna 90 centimeter per seconde. De gemiddelde versnelling bleek 200 m/s².

Hoger niveau

Om zo’n snelle sprong te maken, gebruiken de mannetjes het gewricht tussen de tibia en de metatarsus. (Op het plaatje hieronder zie je een spinnenpoot getekend.) Hun pootjes buigen eerst, om zich vervolgens af te zetten tegen het vrouwtje. En als de pootjes weer worden gestrekt, zorgt de hydraulische druk ervoor dat de spinnen naar voren schieten.

“Spinnen hebben inderdaad een aantal opmerkelijke aanpassingen ontwikkeld om het risico op seksueel kannibalisme te verminderen”, zegt bioloog en onderzoeker aan de UGent Bram Vanthournout. Zo zijn er mannelijke spinnen die een zogenoemde nuptial gift aanbieden – een vlieg verpakt in zijde die het vrouwtje in plaats van haar bedpartner kan opeten. Of ze offeren een poot op.

“Ook het ervoor zorgen dat je rap weer weg bent na copulatie, behoort tot het repertoire van mannetjes. En het lijkt erop dat deze soort dit tot een hoger niveau heeft getild”, vervolgt Vanthournout.

Bronnen: Current Biology, Cell Press via EurekAlert!

Beeld: Shichang Zhang

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!