Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Hopend dat toekomstige technieken er nog meer informatie uit zouden halen, sloeg de NASA een Apollo 17-maansample 50 jaar lang ongeopend op.
Tijdens het Apollo-missies van de NASA daalden in totaal zes astronauten neer op de maan. Maar het programma, dat in 1972 ten einde kwam, heeft meer opgeleverd. Zo hebben de maanmonsters die astronauten tijdens de trips verzamelden, wetenschappers veel geleerd over de samenstelling en geschiedenis van onze astronomische compagnon.
Maar niet alle samples werden meteen na aankomst op aarde geanalyseerd. Sterker nog, de ruimtevaartorganisatie borg er twee ongeopend, onder vacuüm op. Onlangs, 50 jaar later, werd er een geopend en konden maanonderzoekers eindelijk een kijkje nemen.
Lees ook:
Maangruis
In 1972, tijdens de laatste bemande Apollo-missie, schepten Apollo 17-astronauten Harrison Schmitt en Eugene Cernan voorzichtig een beetje maangruis op vanuit de zogenaamde Taurus-Littrow maanvallei. Ze sloten het sample – een mix van stof, grond en stukjes steen – zorgvuldig af in een twee vacuüm containers. Eenmaal terug op aarde stopte de NASA dit sample, in tegenstelling tot de meesten, die rap door planeetonderzoekers geopend en geanalyseerd werden, in een kluis.
Moderne technieken
De samples die destijds meteen onderzocht zijn, hebben ons veel geleerd over de maan. Dus waarom bleef deze ongeopend? Vrij simpel: het vooruitzicht op betere technieken om ze mee te analyseren. De ruimtevaartorganisatie hoopte dat door het monster onaangeraakt te bewaren, er op termijn informatie uit te kunnen trekken die met de toen beschikbare methoden nog niet mogelijk waren.
Natuurlijk kunnen onderzoekers maangruis en -gesteente dat destijds al onderzocht werd, nu gewoon opnieuw onder de loep nemen. Het gas dat van origine in die samples verstopt zou kunnen zitten, zou na vijftig jaar op de plank echter allang vervlogen zijn. Opgeborgen in twee vacuüm containers, twee teflonzakken en een donkere kluis, hoopte de NASA het sample zoveel (en zo lang) mogelijk in de originele staat te bewaren.
Perfecte sluiting?
De vluchtige (gas)moleculen in beide containers zijn ondertussen voorzichtig verzameld. Binnenkort zullen onderzoekers ook het maanmateriaal zelf op ‘verstopt gas’ afspeuren. Om vast te stellen waar die gassen precies uit bestaan, trekt de NASA alles later door ‘’s werelds beste massaspectrometers’.
Hoe het er precies uit ziet, en of moderne technieken écht meer informatie geven, is dus nog een verrassing. De resultaten beloven volgens de onderzoekers in ieder geval iets te vertellen over de opslagtechniek. “Er bestaat niet zoiets als een perfecte vacuümsluiting”, zo schreef een van de onderzoekers. In hoeverre heeft het vacuüm stand gehouden, hoeveel van het gas is er weggelekt? Een antwoord op die vragen komt van pas voor de eventuele opslag van materiaal dat astronauten verzamelen tijdens toekomstige maanmissie Artemis, aldus de NASA.
Bronnen: NASA, Washington University in St. Louis
Beeld: NASA, NASA/James Blair