Fast radio bursts met erg hoge frequenties zijn geobserveerd. Waar worden ze toch door veroorzaakt?
Zogenoemde fast radio bursts, uitbarstingen van radiostraling die slechts enkele milliseconds duren, werden in 2001 al gespot door telescopen. Maar hoewel ervan uit wordt gegaan dat het heelal herhaaldelijk deze flitsen uitstoot, zijn er in de 16 jaar die volgden maar relatief weinig gedetecteerd. Extra bijzonder is het dan ook nu dat Breakthrough Listen, een initiatief om naar tekenen van buitenaardse wezens te speuren, er vijftien kort na elkaar heeft gespot.
Hoge frequenties
De bursts waren afkomstig van één bron: FRB 121102. Van dit object is al een aantal jaren bekend dat het herhaaldelijk flitsen uitzendt. Overigens het enige dat repeterend bursts uitzendt. Dit werd mede door de Nederlandse astronomen Jason Hessels en Joeri van Leeuwen ontdekt. De bursts zijn terug te leiden tot een dwergstelsel zo’n 3 miljard lichtjaar van ons verwijderd.
De instrumenten van Breakthrough Listen, waaronder de Green Bank Telescope, verzamelden onlangs data van FRB 121102 over een tijdspanne van 5 uur. Analyse wees uit dat er in deze periode maar liefst vijftien pulsen waren uitgezonden. En bij een hogere frequentie dan eerder was geobserveerd. De felste flits had een frequentie rond de 7 GHz.
“Dit is voor het eerst dat de flitsen op zulke hoge frequenties zijn gezien”, mailt Van Leeuwen die niet betrokken was bij dit onderzoek. “Denk hierbij maar aan enorm ‘blauwe’ flitsen. Deze flitsers zijn sommige van de felste ‘vuurtorens’ in ons heelal.”
Groot raadsel
Hoe de fast radio bursts worden veroorzaakt? We vragen het aan astronoom Ralph Wijers (Universiteit Amsterdam). “Als ik wist wat FRB’s precies zijn dan zou ik bezig zijn een artikel te schrijven, want tot nu toe zijn ze een groot raadsel.”
Van Leeuwen heeft wel een mogelijke verklaring, die Wijers beaamd. “Het meest waarschijnlijk is dat het een soort opgevoerde pulsars (een snel ronddraaiende neutronenster die elektromagnetische straling uitzendt – red.) betreft”, zegt de astronoom. “Gewone pulsars hebben al een magneetveld dat 1.000.000.000.000 maal sterker is dan dat op aarde. Deze FRB pulsars moeten nog 1000 keer sterkere velden hebben om zulke felle flitsen te kunnen maken.”
Er gaat overigens ook nog altijd een theorie dat het hier zou gaan om signalen van buitenaardse wezens. Natuurlijk een nog spannendere verklaring dan een supersnel tollende neutronenster.
Bronnen: New Scientist, New Atlas
Beeld: Green Bank Observatory Science Center/CC BY-NC-ND 2.0
Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer (geen verzendkosten). Abonnee worden? Dat kan hier!