Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
ESA viert de twintigste verjaardag van hun Mars Express-ruimtevaartuig met een livestream van de rode planeet. En zo kun je kijken.
Op 2 juni 2003 lanceerde ESA het eerste Europese ruimtevaartuig dat richting Mars ging. Nu, 20 jaar later, maakt de Mars Express nog steeds rondjes om onze rode buurplaneet. En naar verwachting kan de ESA-orbiter nog tot 2030 in dienst blijven. Om deze mijlpaal te vieren organiseert de Europese ruimtevaartorganisatie de eerste livestream van Mars ooit.
Water op Mars
Na een reis van zeven maanden begon de Mars Express in 2004 met zijn eerste metingen. Met behulp van acht instrumenten bestudeert hij de atmosfeer en de geologie van de planeet. Ook doet het ruimtevaartuig onderzoek naar de geschiedenis van water op Mars.
De Mars Express heeft in zijn twintig jaar dienst het oppervlak gedetailleerd in kaart gebracht en veel data verzameld. Daarmee ontdekten astronomen onder andere hoe raketstofstormen werken, een Marskrater gevuld met sneeuw, grote zoutwaterreservoirs onder de polaire ijskappen, en ondergrondse meren.
Vorig jaar kregen de computersystemen aan boord een broodnodige update, ze draaiden namelijk nog op Windows 98.
Bijna live
De livestream van vanmiddag begint om 17.45 uur op ESA’s YouTube-kanaal en duurt een uur. Daarin zullen iedere 50 seconden nieuwe beelden te zien zijn. Die zijn niet 100 procent live: de tijd tussen het maken van de foto en verschijnen op je beeldscherm is ongeveer 18 minuten. Het duurt namelijk 17 minuten om de beelden naar de aarde te sturen en vervolgens ook nog ongeveer een minuut om ze via kabels en computerservers naar jou toe te krijgen. ESA benadrukt dat ze nog nooit zo’n livestream hebben georganiseerd en dat de exacte tijden iets kunnen afwijken.
Hieronder kun je de livestream volgen.
Het was niet zo bedoeld
De Visual Monitor Camera (VMC) van de Mars Express, die wordt gebruikt voor de livestream en ook al jaren nuttige beelden maakt van de planeet, had oorspronkelijk niet de taak om Mars te observeren. Zijn doel was het controleren van de scheiding van de Beagle 2-lander van de Mars Express (zie kader Beagle 2-lander). Zodra hij verslag had uitgebracht, werd hij uitgeschakeld. Vergelijkbaar met de controlecamera’s aan boord van ESA’s Juice die beelden terugsturen van de instrumenten en zonnepanelen. De VMC was niet bedoeld als wetenschappelijk instrument en hoefde geen nauwkeurige beelden te maken.
Maar in 2007 werd de VMC toch weer aangezet en gebruikt voor educatieve activiteiten, waaronder campagnes om ruimtevaartliefhebbers en scholen foto’s van Mars te laten zien. Het kreeg een eigen Flickr-pagina, genaamd de Mars Webcam. Pas later realiseerden wetenschappers zich dat deze beelden gebruikt konden worden voor ‘echte’ wetenschap. En daarmee werd de VMC het achtste wetenschappelijke instrument aan boord van de Mars Express.
Beagle 2-lander
De Beagle 2-lander was onderdeel van de Mars Express-missie. De lander moest op het oppervlak van Mars op zoek gaan naar sporen van vroeger leven. De scheiding van de Beagle 2-lander van de Mars Express was succesvol, maar na de verwachte landingstijd kreeg de ESA geen contact. Pas negen jaar later werd duidelijk wat er misging. Beelden van NASA’s Mars Reconnaissance Orbiter lieten zien dat twee van de vier zonnepanelen niet waren uitgeklapt, waardoor de antenne werd geblokkeerd.
Bron: ESA