Al jaren werken de Amerikanen in het grootste geheim aan een nieuwe generatie stealth-bommenwerpers. Meer dan honderd van die B-21 Raiders moeten de komende decennia het militaire luchtoverwicht garanderen en vijanden afschrikken. Maar wat weten we over ‘het eerste vliegtuig van de zesde generatie ter wereld’?
Als het over de ontwikkeling van strategische stealth-bommenwerpers gaat, hullen de Amerikanen zich zoveel mogelijk in stilzwijgen. Logisch ook, want het gaat nu eenmaal over toestellen waarmee ze als geen ander een conflict naar hun hand kunnen zetten. De B-2 Spirit werd bijvoorbeeld voorzien van stealth-technologie om vrijwel onzichtbaar te blijven voor vijandelijke radarsystemen, zodat hij kon worden ingezet boven gebieden waar de Amerikanen nog geen luchtoverwicht hadden.
De taak voor de B-2 was en is dus om ‘de deur in te trappen’: aan het begin vaneen conflict ongezien een bewaakt luchtruim binnenvliegen om daar belangrijke vijandelijke commandocentrales of afweersystemen plat te leggen. Maar ook om tijdens een grootschalig conflict met bijvoorbeeld de Sovjet-Unie nucleaire raketten af te vuren. Dus toen de Amerikanen in de jaren tachtig aan de B-2 werkten, deden ze dat in het diepste geheim. Met weggemoffelde budgetten onder codenamen als Aurora en Senior Peg, op afgeschermde tekentafels en door zorgvuldig geselecteerd personeel.
Lees ook: Daar is hij dan: de B-21 Raider van de USAF
Pottenkijkers
De geschiedenis herhaalt zich. Ook de opvolger van de legendarische B-2 is in nevelen gehuld. Toch komt er mondjesmaat informatie naar buiten. Zo werden er jaren geleden wat schetsen getoond. En er kwam een naam: de B-21 Raider. Het getal 21 omdat het de eerste bommenwerper van de 21e eeuw zou worden. ‘Raider’ als een eerbetoon aan de Doolittle Raid, waarbij zestien B-25 Mitchell-bommenwerpers tijdens de Tweede Wereldoorlog vanaf het vliegdekschip USS Hornet opstegen en Tokio bombardeerden. Daarmee bezorgde Amerika de zich onkwetsbaar wanende Japanners de schrik van hun leven en deelde zo een enorme psychologische tik uit. En dat wordt ook zeker een taak van de B-21.
Op 2 december 2022 kwam de B-21 weer groot in het nieuws met de roll-out in het Californische Palmdale. Op dezelfde plek waar 34 jaar eerder de B-2 uit het ‘geheime’ Plant 42-complex van Northrop Grumman rolde, werd nu de B-21 voor het eerst aan het publiek getoond. Details waren nog steeds schaars, maar duidelijk was wel dat de Raider een stuk kleiner wordt dan de Spirit. De spanwijdte bijvoorbeeld leek naar schatting ruim 12 meter smaller dan die van zijn voorganger.
Na de roll-out werd het weer even stil, maar opeens waren daar een paar maanden geleden foto’s en video-opnames van een opstijgende B-21. Er werd al een tijd van uitgegaan dat de eerste vlucht ergens in 2023 zou plaatsvinden, maar de precieze datum werd angstvallig geheimgehouden.
Fotojournalist Matt Hartman was op 10 november 2023 in de buurt van Plant 42 toen hij opeens een bijzonder toestel zag opstijgen. Hij bedacht zich geen moment, begon te filmen en legde zo de maiden flight van de Raider vast.
Dit is het begin van het artikel over alles wat we denken te weten over de B-21 Raider. In KIJK 2/2024 lees je het hele verhaal, bestel deze editie eenvoudig via de knop hieronder.
Beeld: Northrop Grumman