Op allerlei plekken gaat nu warmte verloren – bijvoorbeeld wanneer we douchewater het riool in laten lopen. Hoe is die warmte toch te benutten?
Elke dag spoelen we niet alleen wc-, (af)was- en douchewater het riool in, maar ook een heleboel warmte. “Zo’n 40 procent van de warmte van goed geïsoleerde woningen verdwijnt in het riool”, zegt Jan Hofman, hoofd van het waterinnovatie- en onderzoekscentrum van de Universiteit van Bath. Wat zou het handig zijn om die warmte opnieuw te gebruiken, bijvoorbeeld voor huizen of een zwembad.
Direct in de buurt
Maar eenvoudig is dat niet. “Want in het riool raak je de warmte al snel kwijt, bijvoorbeeld omdat er koud regenwater bijkomt.” Het gaat dus om water van een relatief lage temperatuur. Dichtbij huis is het vaak nog zo’n 25 graden, maar even verderop daalt de temperatuur al naar 20 tot 18 graden. Dit maakt het weliswaar wat lastiger om warmte uit het riool te winnen, maar zeker niet onmogelijk.
“Er is absoluut potentieel. Maar dan is het belangrijk om de warmte direct in de buurt te gebruiken. Je kunt het bijvoorbeeld prima gebruiken voor een winkelcentrum, zwembad of huizen”, zegt Hofman, die eerder bij het Nederlandse wateronderzoekscentrum KWR werkte en al uitgebreid onderzocht of rioolwarmte te benutten valt.
Hiervoor bestaat nog geen winnende formule; wetenschappers onderzoeken allerlei manieren om rioolwarmte te herwinnen, die elk hun voor- en nadelen hebben. Bij één methode wordt het rioolwater langs meerdere platen gepompt die de warmte ‘oogsten’. “Maar dit heeft als nadeel dat er verstoppingen kunnen optreden”, zegt Hofman. “Bijvoorbeeld door wc-papier en andere troep. Wat het beste werkt, hangt van de situatie en financiering af.”
Warmtewisselaar voor thuis
Dat zijn allemaal grootschalige projecten, maar je kunt in je eigen huis ook in het klein restwater oogsten door een warmtewisselaar te installeren in de afvoerpijp van je douche. Het al opgewarmde water gaat dan deels naar de mengkraan en deels naar de boiler. Dus heb je net gedoucht, dan bespaar je energie door je direct daarna te scheren. Wel met warm water, scheerschuim en een mesje natuurlijk.
Meer manieren om restwarmte te benutten, vind je in KIJK 4/2016. Dit nummer ligt in de winkel van 24 maart tot en met 20 april.
Filmpje over de aanleg van de Nieuwe Warmteweg, die het mogelijk maakt om industriële restwarmte in te zetten voor het verwarmen van woningen en bedrijven:
Tekst: Robert Visscher