Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een Amerikaanse MQ-9 Reaper werd deze week geraakt door een Russisch gevechtsvliegtuig en stortte in de Zwarte Zee. Wat is dit voor drone?
Dinsdag raakte een Russisch Su-27 gevechtsvliegtuig een propeller van een Amerikaanse drone die in de buurt van de Krim vloog. De US Air Force moest zijn toestel vervolgens noodgedwongen in de Zwarte Zee laten neerstorten. Het gaat hier om een MQ-9 Reaper, wat is dit voor drone?
Het toestel
Je kunt de Reaper het beste zien als een vliegtuig waarvan de cockpit zich op de grond bevindt. Feitelijk bestaat hij uit drie onderdelen: het toestel, het Ground Control Station en de satellietterminal.
Het 32 miljoen dollar kostende toestel dat wordt gemaakt door General Atomics is 11 meter lang, heeft een spanwijdte van 20 meter en is bijna 4 meter hoog. Met een snelheid van 440 kilometer per uur kan het tot zo’n 15 kilometer hoog vliegen. Bij zuinig gebruik kan de Reaper 27 uur lang in de lucht blijven voordat de brandstof op is.
Lees ook:
- Wat zijn de helse thermietbommen die Rusland gebruikt?
- Waarom wil Oekraïne zo graag Leopard 2-tanks?
- Wat zijn HIMARS-raketsystemen?
Informatieverzamelaar
Het Ground Control Station heeft een tweekoppige bemanning. De vlieger zit links. Net als in een echte cockpit heeft hij of zij een gashendel, een stick en een set roerpedalen. Degene die de camera’s en de andere sensors van de MQ-9 Reaper bedient, zit rechts. Het voordeel van zo’n ‘cockpit op de grond’ – die via een satelliet in verbinding staat met het toestel – is dat je hem overal neer kunt zetten. De Amerikanen kunnen dus vanuit hun thuisland de drone boven de Zwarte Zee besturen.
De voornaamste taak van de Reaper is informatie verzamelen. Voor die taak hebben de UAV’s (unmanned aerial vehicles) verschillende dagzichtcamera’s, een nachtzicht/infraroodcamera en een low light camera waarmee ook bij zwak licht toch nog wat kleur te onderscheiden is. Voor heel moeilijke omstandigheden is de MQ-9 daarnaast uitgerust met een Synthetic Aperture Radar die dag en nacht, hoog boven de wolken (en dus het weer), haarscherpe beelden van de grond kan opbouwen. Alle informatie stuurt hij ononderbroken en in realtime naar het grondstation.
Nederlandse Reaper
Het overgrote deel van de tijd dat een MQ-9 in de lucht is, wordt hij gebruikt om informatie te vergaren over onder meer vijandelijke troepenbewegingen. Maar hij kan ook worden ingezet voor het coördineren van beschietingen, het bijstaan van grondtroepen, het zoeken naar vermiste manschappen en het uitschakelen van vijandelijke troepen of materieel. Voor die laatste taak kan de Reaper zo’n 1700 kilo aan bewapening meenemen, waaronder de AGM-114 Hellfire (een lasergeleide raket), de GBU-12 Paveway II (een lasergeleide bom) en de GBU-38 Joint Direct Attack Munition (een gps-geleide bom).
De Nederlandse luchtmacht heeft ook MQ-9 Reaper drones beschikbaar. De vier toestellen zijn naar verwachting halverwege 2023 volledig operationeel en worden dan bestuurd vanaf de vliegbasis Leeuwarden. Er zijn in juni 2022 nog vier extra exemplaren besteld. De Nederlandse drones zijn uitsluitend bedoeld om informatie te verzamelen en militaire missies te ondersteunen. Ze hebben niet eens de benodigde software om aanvallen uit te kunnen voeren. Maar na een relatief eenvoudige upgrade zouden ze dat wel kunnen, hiervoor is wel eerst toestemming nodig van de Tweede Kamer.
Bronnen: US Airforce, Defensie, The Guardian, KIJK 1/2015
Openingsbeeld: US Airforce photo by Airman 1st Class William Rio Rosado