Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Natuurkundigen uit Canada hebben een gegarandeerd spettervrij urinoir ontworpen. Dat moet schoonmaakkosten terugdringen en is beter voor het milieu.
“Kunnen jullie niet mikken ofzo?” Al doe je als man nog zo je best, plasspetters naast de wc-pot of het urinoir lijken wel een natuurwet. Canadese natuurkundigen waren het beu en ontwierpen een spettervrij urinoir op basis van de stromingsleer, plassende honden en nautilusschelpen. Het resultaat presenteerden ze deze week op de jaarlijkse bijeenkomst van het Amerikaanse genootschap voor natuurkunde APS.
Onderzoeksleiders Zhao Pan (Waterloo University) en Randy Hurd (Weber State University) droomden al sinds ze samen studeerden van een schone pisbak. Pan: “Het idee ontstond waar je zou verwachten – in het herentoilet. Soms moet je daar bijna kaplaarzen aantrekken, zo’n rotzooi kan het zijn.” Goed mikken helpt wel iets tegen de spetters, maar in bewegende treinen of vliegtuigen? Vergeet het maar. “Als vakidioten in de stromingsleer vonden we een spettervrij urinoir dan ook een prachtige uitdaging.”
Lees ook:
Nautilusschelp
Om spetters tegen te gaan, lieten Pan en Hurd zich met hun studenten inspireren door de natuur. Zo wisten ze dat honden zichzelf spatvrij houden door onder een bepaalde hoek te urineren. “Als de vloeistof neerkomt met een hoek van minder dan dertig graden, krijg je nauwelijks spetters.”
Naast de hoek van inval – het belangrijkste aspect in urinoirontwerp – pakten de onderzoekers ook vloeistofdynamica erbij om te berekenen hoe plasstralen bewegen. Zo namen ze in hun berekeningen mee hoe goed vloeistof aan verschillende materialen ‘plakt’ of wanneer een terugstuiterende vloeistofstraal opbreekt in druppels. Dat alles samen leverde een set vergelijkingen op over de ideale vorm van een urinoir. “De wiskundige term voor die vorm is isogonaal. In de natuur komt die ook voor, bijvoorbeeld in de schelp van nautilussen”, vertelt Pan.
Geen plakkerige voeten meer
Een spettervrij toilet heeft aardig wat voordelen, denkt Pan. “Niet alleen loop je als man niet meer met van die lullige spetters op je broek, toiletten blijven ook schoner.” Dat is fijn voor de schoonmaker en het scheelt water en schoonmaakmiddelen. Uiteindelijk willen de onderzoekers zelfs een urinoir ontwerpen dat nauwelijks water nodig heeft, omdat alle urine vanzelf wegspoelt.
Uit laboratoriumtests (“we hebben een paar studenten toiletten laten bouwen uit piepschuim met een gladde deklaag”) en computerberekeningen komen een paar kansrijke urinoirs gerold die nauwelijks spetteren, zei Pans student Kaveeshan Thurairajah tijdens de APS-bijeenkomst.
Pan hoopt dat bedrijven interesse hebben in de spettervrije ontwerpen: “Ik vind het nogal beschamend dat urinoirs honderd jaar nadat ze op de markt kwamen nog steeds spetteren. Als we een schoner ontwerp kunnen maken, is dat goed voor gebruikers en voor het milieu.” Dat gaat wel geld kosten, vooral omdat urinoirs lang meegaan. “Maar als je daardoor geen plakkerige vloeren en gore spatvlekken meer hebt, is dat toch een makkelijke keus?”
Bron: APS