De westerse landen worden langzaam van hun troon gestoten als het gaat om overgewicht. Vooral Nauru in Oceanië is een belangrijke rivaal.
Amerikaanse, Zwitserse en Britse wetenschappers hebben op 3 februari op de website van The Lancet een onderzoek gepubliceerd dat kijkt naar de wereldwijde trends in BMI tussen 1980 en 2008. BMI (Body Mass Index) is een maat voor overgewicht die wordt berekend door je gewicht in kilo’s te delen door je lengte in meters in het kwadraat. Het onderzoek laat onder andere zien dat het aantal mensen met zwaar overgewicht (een BMI boven de 30) tussen 1980 en 2008 bijna is verdubbeld. In 2008 was 13,8 procent van de vrouwen en 9,8 procent van de mannen veel te zwaar. In 1980 was dit respectievelijk nog 7,9 en 4,8 procent.
Nu is dit op zich geen opzienbarend nieuws; dat overgewicht een groot probleem is, is algemeen bekend. De nieuwigheid zit hem vooral in de regio’s waar overgewicht zoveel voorkomt. Ging het vroeger vooral om Noord-Amerika en West-Europa, nu zijn heel andere gebieden in opkomst. Zo werd de grootste stijging van BMI (ruim 1,5 per decennium) gezien in Oceanië, tegen een wereldwijd gemiddelde van 0,5. Bovendien werden de gemiddeld hoogste BMI-waardes niet alleen gemeten in Noord-Amerika, maar ook in Australazië (bij mannen) en in Noord-Afrika, het Midden-Oosten en Zuid-Afrika (bij vrouwen).
Verder is het land met de hoogste gemiddelde BMI verrassend: het piepkleine Nauru. Dit landje, dat nog geen 10.000 inwoners telt, is met zijn 21 vierkante kilometer de kleinste republiek en eilandstaat ter wereld, en het kleinste land buiten Europa. Het onderzoek toonde aan dat mannen in Nauru gemiddeld een BMI van 33,9 hebben; bij vrouwen loopt die op tot 35,0. Daarmee zijn ze absoluut koploper.
Het onderzoek naar de trends in BMI verscheen samen met twee onderzoeken naar cholesterol en bloeddruk. Een hoge BMI, hoge cholesterolwaardes en een hoge bloeddruk zijn belangrijke risicofactoren voor hart- en vaatziektes. Het onderzoek naar cholesterol laat zien dat de gemiddelde waarden zijn gedaald in de westerse landen, maar juist zijn gestegen in Oost- en Zuidoost-Azië en the Pacific Rim; de landen gelegen rond de Stille Oceaan. Voor bloeddruk geldt eigenlijk hetzelfde: hoge-inkomenslanden laten een daling zien, terwijl de gemiddelde bloeddruk in gebieden als Oceanië, Oost-Afrika en Zuid- en Zuidoost-Azië juist stijgt.
Majid Ezzati, een van de auteurs van de onderzoeken: “Onze resultaten laten zien dat overgewicht, obesitas, een hoge bloeddruk en hoge cholesterolwaarden niet langer slechts problemen zijn van westerse of rijke landen. Zij zijn nu ook aanwezig in lage- en middelhoge-inkomenslanden, waardoor het wereldwijde problemen zijn geworden.”
Bronnen: Lancet – BMI, Lancet – cholesterol, Lancet – bloeddruk