[ADVERTORIAL]

Je kent het vast wel: je wordt wakker uit een bizarre droom waarin je werd achtervolgd of aan het vliegen was. Soms kun je zelfs badend in het zweet wakker worden.. Slaapwetenschapper Merijn van de Laar vertelt wat dromen zijn en waarom we ze hebben.

Wat is een droom?

Iedereen droomt. Meestal kunnen we onze dromen niet meer herinneren,  toch droom je gemiddeld zo’n twee uur per nacht. Niet twee uur achter elkaar, maar verdeeld over ongeveer vijf tot zeven dromen. Deze duren meestal tussen de 5 en 45 minuten. Dat betekent dat je maar liefst tweeduizend dromen per jaar hebt!

Slaapfase: droomslaap

Tijdens je slaap doorloop je verschillende fases, waaronder de diepe, de lichte en de droomslaap. Die laatste wordt ook wel REM-slaap genoemd, waarbij REM voor rapid eye movement staat. Dat verwijst naar de snelle bewegingen van je ogen als je droomt. Tijdens de REM-slaap ontspannen je spieren in de ledematen zich. Dat is maar goed ook, anders zou je alle dingen die je droomt ook daadwerkelijk uitvoeren – en dat kan  gevaarlijke situaties opleveren. Stel je voor dat je droomt dat er een inbreker in huis rondloopt, dan zou je jezelf of een ander misschien wel in je slaap kunnen bezeren zonder die verslapte spieren.

Waarom herinner je je niet al je dromen?

Vaak kun je, als je wakker wordt, je droom nog eventjes herinneren, maar kort daarna al niet meer. Dat komt doordat het stofje noradrenaline, dat er normaliter voor zorgt dat je dingen onthoudt, nauwelijks aanwezig is in de hippocampus. In dit voorste deel van je brein vindt het geheugenproces plaats, onder invloed van noradrenaline. Een tekort aan het stofje zorgt er dus voor dat je je droom vrij snel weer vergeet.

De functie van dromen: een mysterie of niet?

De reden waarom we dromen, is lang een mysterie geweest. In het oude Egypte werden de droombelevingen gezien als voorspellingen van de toekomst en werd er een magische waarde aan toegekend. En de Oostenrijkse psycholoog Sigmund Freud zag in zijn boek Traumdeutung (‘De droomduiding’) uit 1899 dromen vaak als boodschappen uit ons onderbewuste.

Dromen om te oefenen met gevaarlijke situaties

Een recentere theorie gaat ervan uit dat we tijdens onze dromen oefenen met gevaarlijke situaties, waardoor we daar overdag beter mee om kunnen gaan. Het dromen dat je achtervolgd wordt door enge beesten, zou ervoor zorgen dat je sneller kunt reageren als je in het dagelijkse leven moet vluchten. Het lastige is dat deze theorie moeilijk te toetsen is. Een ander punt is dat we natuurlijk niet in iedere droom oefenen met gevaarlijke situaties.

Dromen als emotionele verwerking

Een tweede moderne verklaring is dat het dromen erg belangrijk is voor je emotioneel geheugen en emotionele verwerking. Tijdens het dromen vindt er volgens deze theorie een soort ‘sorteerproces’ plaats. Hierbij worden herinneringen die belangrijk zijn om te overleven en die je emotioneel raken extra goed opgeslagen in je geheugen. Heb je dus iets indrukwekkends meegemaakt? Dan kun je zomaar de periode erna veel en intensief gaan dromen. Het dromen zorgt er volgens deze tweede theorie voor dat je emotionele gebeurtenissen beter kunt verwerken.

Waarom je precies droomt, is dus nog niet volledig opgehelderd. Maar de laatste jaren wordt er wel steeds meer bewijs gevonden voor de tweede verklaring.